
Sposoby i kierunki otwierania okien
Zanim jakiekolwiek okno zostanie zamówione, wyprodukowane i sprzedane, wcześniej będzie wielokrotnie narysowane. Schematyczne rysunki okien można znaleźć w projektach, w prospektach reklamowych, w zapytaniach ofertowych, a także w gotowych ofertach przedstawianych nabywcom.
Co jest najważniejsze?
Przede wszystkim jednym z istotnych elementów takich rysunków jest graficzne zaznaczenie sposobu i kierunku otwierania poszczególnych kwater okiennych. Umiejętność prawidłowego odczytania tych oznaczeń jest niezbędna do właściwej oceny każdego projektowego zestawienia stolarki otworowej albo zgodności oferty z życzeniem inwestora. Jednym z najczęstszych błędów popełnianych na rysunkach lub ich zły odczyt dotyczy oznaczenia kierunków i sposobów otwierania. W rezultacie prowadzi to do częstszych przyczyn występowania błędów produkcyjnych prowadzących. A w konsekwencji dochodzi do sporów pomiędzy stronami na etapie realizacji dostaw albo usług montażowych.
Graficzne oznaczenie sposobu i kierunku otwierania okna
Sposób poprawnego graficznego oznaczania sposobu i kierunku otwierania różnych typów okien został ustalony w treści normy PN-EN 12519:2007. Ze względu na sposób otwierania skrzydła możemy wyróżnić następujące typy okien:
- nieotwierane
- uchylne
- odchylne
- rozwierane
- uchylno-rozwierane
- przesuwne
- obrotowe
Poniżej przedstawiamy przykładowe rysunki okien wraz z objaśnieniami graficznych oznaczeń sposobu ich otwierania pochodzącymi z normy PN-EN 12519:2007.
![]() |
![]() |
![]() |
Oszklenie stałe |
Okno stałe |
Okno uchylne |
![]() |
![]() |
![]() |
Okno odchylne |
Okno odchylne |
Okno rozwierne |
![]() |
![]() |
![]() |
Okno rozwierane |
Okno uchylno-rozwierane |
Okno obrotowe |
![]() |
![]() |
![]() |
Okno obrotowe mimośrodowe |
Okno przechylne |
Okno przechylne mimośrodowe |
![]() |
![]() |
![]() |
Okno uchylno-przesuwne |
Okno unoszono-przesuwne |
Okno przesuwne pionowo |
![]() |
||
Okno przesuwne pionowo |
Ustalenie kierunku otwierania okna
Po odczytaniu z rysunku przewidywanego sposobu otwierania, kolejnym krokiem jest ustalenie kierunku otwierania okna. Przede wszystkim właściwie dobrany kierunek otwierania okna, to lepsza możliwość zagospodarowania powierzchni pomieszczeń. Jak odczytać kierunek otwierania skrzydeł okiennych z rysunku?
Z pewnością można to uczynić z rodzaju linii używanych na rysunku do oznaczania sposobu otwierania. Należy jednak zwrócić uwagę, że na niektórych schematach sposób otwierania oznaczony jest wyłącznie liniami ciągłymi, a na innych ciągłymi i przerywanymi. Czy to przypadek? Zwykła niedoróbka w druku? Nie! Użycie na rysunku linii ciągłej lub przerywanej ma właśnie związek z oznaczeniem planowanego kierunku otwierania skrzydła. Norma PN-EN 12519:2007 zaleca przyjęcie następującej zasady:
- Ruch otwierający skrzydła w kierunku użytkownika zaznacza się linią ciągłą
- Ruch otwierający skrzydła w kierunku przeciwnym (od użytkownika) zaznacza się linią przerywaną
Kierunek otwierania okna
Okno prawe czy lewe?
Kolejna kwestia, którą warto przedstawić, to tak zwane okna lewe lub prawe. Które jest którym? W Polsce, w branży okiennej, powszechnie przyjęło się określać lewy lub prawy kierunek otwierania okna według położenia zawiasów na ramie okna.
Wskazówka!
Jeśli zawiasy znajdują się po stronie prawej, a klamka po lewej, to mamy do czynienia z oknem prawym. Okno prawe oznacza się symbolem „OP”.Jeśli zawiasy znajdują się po stronie lewej, a klamka po prawej, to mamy do czynienia z oknem lewym. Okno prawe oznacza się symbolem „OL”.
Okno lewe a prawe
W tym miejscu koniecznie trzeba wspomnieć o pewnej niepisanej zasadzie związanej z tworzeniem i czytaniem schematycznych rysunków okien. W Polsce budynki wyposaża się głównie w okna otwierane do wnętrza pomieszczeń, w braku wyraźnego odmiennego zastrzeżenia producenci okien przyjmują, że wszystkie rysunki oraz oznaczenia kierunku otwierania sporządzane są w „widoku od wnętrza pomieszczenia”. Czyli tak, jakby użytkownik znajdował się i obserwował okno z wnętrza budynku.
W niektórych sytuacjach brak informacji o tym w jakim „widoku”, przedstawione są rysunki okien może prowadzić do całkowicie błędnego wykonania gotowego wyrobu. Okna są produkowane jakby „w lustrzanym odbiciu”. Na czym polega błąd „lustrzanego odbicia” w określaniu kierunku otwierania okna ilustruje poniższy rysunek. Ze względu na miejsce, w którym znajduje się obserwator, to samo okno dla jednego z obserwatorów jest oknem lewym (widok od wewnątrz). Natomiast dla drugiego prawym (widok od zewnątrz).
Widok od wewnątrz i zewnątrz na okno